Het simpele antwoord is eigenlijk: een ondernemingsraad doet wat de ondernemingsraad zelf wil doen. De wet bepaalt natuurlijk wel veel maar niet wat de ondernemingsraad in de praktijk daadwerkelijk moet doen. Die praktijk is dan ook bij elke organisatie verschillend. In alle gevallen, is per definitie de OR een vertegenwoordigingsorgaan van medewerkers in een organisatie. Dit vertegenwoordigingsorgaan overlegt met de bestuurder over belangrijke zaken die spelen.
Het idee van de wet is dat een ondernemingsraad regelmatig overlegt, adviseert en instemt. En dan met name over zaken die spelen in de organisatie die vooral gaan over regelingen die (direct) betrekking hebben op personele aangelegenheden.
De wet bepaalt niet dat een ondernemingsraad moet adviseren of moet instemmen. Wel moet de organisatie de ondernemingsraad in de gelegenheid stellen om een advies uit te brengen, maar als een ondernemingsraad dat niet doet, dan kan niemand de ondernemingsraad dwingen. Een OR kan deze kans om verschillende redenen langs zich heen laten gaan, bijvoorbeeld omdat de materie te specialistisch is of dat er misschien te weinig voorbereidingstijd is geweest.
De meeste ondernemingsraden zijn druk met overleggen over wat er door de bestuurder wordt ingebracht. Als een OR op deze manier werkt, dan wordt dit reactief optreden genoemd. De ondernemingsraad reageert namelijk op een verzoek van de organisatie.
Er zijn ook veel ondernemingsraden die uit hen zelf meer actie ondernemen en proactief optreden. Zij komen dan zelf met voorstellen om de organisatie beter te maken. Zo kunnen zij zelf de achterban benaderen en zelf voorstellen doen zodat dat de collega’s beter kunnen werken en gewaardeerd worden.
In de dagelijkse praktijk is de wens van ondernemingsraden om ideeën om te zetten in concrete acties nog niet zo makkelijk. Tussen de wensen en daden staan vaak wetten en ook praktische bezwaren. Daarnaast is het voor veel leden van ondernemingsraden een baan naast hun bestaande baan en zijn zij hiermee al druk genoeg. Goede scholing kan helpen om efficiënt en doelgericht OR-werkzaamheden te verrichten.
Bij ‘goede medezeggenschap’ kan de ondernemingsraad in een organisatie optreden als sparringspartner en klankbord van de bestuurder. Voor zowel ideeën die ingebracht worden door de organisatie als door de OR zelf. Als er afspraken worden gemaakt, is goed overleg en goed onderhandelen uiteindelijk een voorwaarde voor de ondernemingsraad om een gewenste ontwikkeling in gang te zetten. Ook goede scholing voor OR-leden is hierbij belangrijk.
Een OR is het vertegenwoordigingsorgaan van medewerkers in een organisatie die regelmatig overlegt, adviseert en een mening geeft (instemt) over met name personele aangelegenheden. Zij kunnen dit reactief doen, als zij reageert op een verzoek van de organisatie, of proactief als zij uit hen actie ondernemen. Bij ‘goede medezeggenschap’ treedt de ondernemingsraad op als sparringspartner en klankbord van de bestuurder met de belangen van de medewerkers in het achterhoofd.
Wilt u zelf beginnen met een ondernemingsraad? Lees dan ook eens deze pagina.
Lees ook onderstaande artikelen die in deze reeks verschenen zijn: