Op 19 april 2024 is het de Landelijke Dag tegen Pesten. Op deze dag is er veel aandacht voor de gevolgen van pestgedrag. Pesten en agressie op de werkvloer vormen een bedreiging voor de productiviteit, het welzijn van werknemers en het imago van bedrijven. Pesten valt onder de zogenoemde psychosociale arbeidsbelasting. Het kan leiden tot stress en ziekteverzuim en uiteindelijk tot langdurig uitval en mogelijk zelfs tot arbeidsongeschiktheid.
Ook in de media zien we pestgedrag regelmatig voorbij komen. Zo was er vorige week het incident van Johan Derksen die tijdens een praatprogramma opmerkingen maakte over Habtamu de Hoop. Het incident riep veel vragen op. Diverse mensen vroegen zich af hoe het kan dat de presentator niet een halt werd toegeroepen.
Bij pesten op het werk zien we dit soort situaties vaker; de “pester” kan doorgaan met zijn (ongewenste) gedrag aangezien de omstanders de situatie niet een andere wending durven te geven; vanwege het bedrijfsbelang of uit angst zelf bespot te worden. Leidinggevenden stellen het niet aan de kaak en collega's kijken weg - het is de praktijk van alledag.
De impact van niet optreden tegen of meelachen met denigrerende opmerkingen is tweeledig. Ten eerste kan het de persoon die het doelwit is van de opmerkingen kwetsen en vernederen en het kan een gevoel van isolatie en onveiligheid veroorzaken. Ten tweede normaliseert het dergelijk gedrag. Het geeft de boodschap af dat pesten grappig of onschuldig is en dit kan de bredere cultuur van tolerantie ten opzichte van pesten versterken. Dit doet de sociale veiligheid in organisaties geen goed.
Volgens recente gegevens wordt maar liefst 1 op de 8 werknemers in Nederland gepest op het werk, wat neerkomt op ongeveer 500.000 werknemers per jaar. Bovendien wordt meer dan 1,2% van de werknemers, ruim 80.000 mensen, structureel gepest op de werkvloer.
Niet alleen worden individuen direct gepest, maar ook indirect worden werkenden getroffen door treiteren, roddelen, uitlachen en ander vervelend gedrag op het werk. Ongeveer 26% van alle werkenden in Nederland, oftewel zo'n 2,3 miljoen mensen, heeft ooit te maken gehad met deze vormen van pesten. 11% van de mensen die wordt gepest, durft niets te zeggen over het pesten uit angst de baan te verliezen.
Het is belangrijk om de oorzaken van pesten op de werkvloer te begrijpen. Pesten kan voortkomen uit verschillende factoren, waaronder een gebrek aan leiderschap, een ongezonde werkcultuur, een competitieve werkomgeving en gebrekkige communicatie.
Directie en leidinggevenden dragen een grote verantwoordelijkheid als het gaat om het voorkomen en aanpakken van pesten op de werkvloer. Helaas geeft 13% van de medewerkers aan door de leidinggevende zelf te worden gepest. Het is belangrijk dat bestuurders van organisaties zich hiervan bewust zijn.
Het aanpakken van pesten op de werkvloer vereist een proactieve aanpak van werkgevers, leidinggevenden en werknemers. Enkele mogelijke oplossingen zijn:
Het is van belang dat het management, HR en leidinggevenden een actieve rol spelen in het creëren van een veilig werkklimaat voor hun medewerkers. Odyssee biedt trainingen, advisering en coaching bij het aanpakken van pestgedrag op de werkvloer en het creëren van een positief en veilig werkklimaat. Door een cultuur te bevorderen waar open communicatie, respect en ondersteuning centraal staan, kunnen leiders bijdragen aan het welzijn van hun teams en de algehele productiviteit van de organisatie versterken.
Als een medewerker te maken krijgt met ongewenste situaties kan ondersteuning nodig/gewenst zijn. Hetzij bij het aanpakken van het pestprobleem, bij het vinden van manieren om met vervelende situaties om te gaan of het versterken van de eigen positie. Hiervoor biedt Odyssee een breed scala aan ondersteuning. Onze gecertificeerde vertrouwenspersonen en vitaliteitcoaches assisteren bij deze uitdagingen. Of het nu gaat om het beheersen van stress, het ondersteunen bij een lastig gesprek of het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden, wij bieden een luisterend oor, deskundig advies en begeleiding om teams en werknemers veerkrachtig, energiek en gemotiveerd te houden.
Bij het ombuigen van ongewenste en sociaal onveilige werksituaties is de basis dat management en collega’s niet wegkijken, meelachen of meedoen, maar zich actief inzetten om een positieve sfeer neer te zetten, zodat duurzame inzetbaarheid en werkplezier voor alle medewerkers wordt geborgd. Habtamu de Hoop was in staat om een positieve wending te geven aan de ophef. Wil jij een veiliger werkklimaat realiseren in je organisatie of kunnen jouw medewerkers een steuntje in de rug gebruiken? Odyssee draagt daar graag aan bij.
Bronnen: