Zó kun je als OR invloed uitoefenen op de werkdruk

Wat ik als OR-adviseur en -trainer merk, is dat het thema werkdruk vaak terugkomt in OR-land. Terecht, omdat te hoge werkdruk één van de grootste veroorzakers is van langdurig ziekteverzuim. En bij een burn-out ben je al te laat.

Vaak hoor ik van OR-en dat zij het lastig vinden om vorm te geven aan dit onderwerp. Ze worstelen met de rol die de ondernemingsraad hier in kan spelen. En wellicht ook wel móet spelen. OR-en vinden het vaak moeilijk om het thema concreet te maken, wat weer een hobbel voor hen is om het bespreekbaar te maken. En als men het dan aankaart bij de bestuurder zegt deze al snel dat het wel mee valt of antwoordt dat er toch geen hoog ziekteverzuim is.

Laten we wel zijn, werkdruk is op zich niet erg. Erg wordt het als de werkdruk werkstress veroorzaakt. Met als gevolg dat medewerkers belastingverschijnselen krijgen die uiteindelijk kunnen leiden tot burn-out verzuim. Een aantal zaken zijn bij werkdruk van belang: zaken die werkdruk kunnen verhogen of juist kunnen verlagen.

Er zijn grofweg vijf oorzaken aan te wijzen die positieve en negatieve invloed hebben op de ervaring van werkdruk.

1. Eisen aan de Inhoud van je werk (taakeisen): je moet hier denken aan kwaliteitseisen die te hoog zijn of een te hoog werktempo, te complex werk, weinig variatie in je werk of emotioneel zwaar werk.
    
2. Werkcontext: dit zijn zaken als organisatiecultuur, de manier van leidinggeven van een manager, onduidelijke taakverdeling op een afdeling, vaak gestoord worden tijdens je werk, onduidelijkheid over de verantwoordelijkheden, verwachtingen en procedures. Deze aspecten kunnen de  balans verstoren tussen taakeisen en de vrijheid die je hebt op je werk.
    
3. Werkvrijheid: een balans in werkvrijheid is een belangrijk aspect. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een hoge mate van vrijheid in het opnemen van vrije dagen, het zelf inregelen van je werk, zelf bepalen van je begin- en eindtijd, betrokken zijn in onder andere besluitvorming en steun van je leidinggevende.
    
4. Buffers: een buffer is een algemeen begrip en hiermee wordt datgene bedoeld dat de kans verkleint dat werkdruk kan leiden tot stress-klachten. Je kunt hier denken aan sociale steun van collega’s, de mogelijkheid om te kunnen herstellen na drukte, jezelf kunnen ontwikkelen en beloningen; zowel materieel als immaterieel. 
    
5. Individuele factoren: ten slotte zijn er altijd individuele factoren die vastzitten aan een persoon die de ervaring van werkdruk beïnvloeden. Persoonlijke omstandigheden zijn hierin belangrijk.

Er zijn dus een aantal aspecten die die werkdruk en werkstress kunnen beïnvloeden zowel positief als negatief. En de beleving en aanpak van werkdruk en -stress is blijkbaar ‘mensafhankelijk’. Dat maakt het voor een OR er niet altijd gemakkelijker op maar er zijn wel een aantal mogelijkheden voor een ondernemingsraad om de werkdruk in zijn algemeenheid op te pakken.

1. Zet als ondernemingsraad ‘werkdruk’ op de agenda en bespreek het met de bestuurder. Volgens de Arbowet moet deze een beleid voeren zonder nadelig invloed voor medewerkers.
    
2. Meten is weten. Er zijn meerdere testen online beschikbaar die je door verschillende medewerkers kunt laten invullen. Hierdoor kun je zelf een globaal idee vormen..
   Check bijvoorbeeld: http://bit.ly/Odyssee_Werkdrukkompas
    
3. Als ondernemingsraad kun je er op aandringen dat het onderwerp werkdruk aandacht krijgt in het Preventief Medisch Onderzoek (PMO). Eens in de zoveel tijd wordt er binnen iedere organisatie zo’n PMO gehouden.
    
4. Je kunt als OR met de bestuurder afspreken dat werkdruk als agendapunt tijdens de functioneringsgesprekken aan de orde komt.
    
5. Los hiervan kan de OR er ook op aandringen om werkdruk regulier op de agenda van het werkoverleg wordt gezet.
    
6. Bedenk op basis van deze punten en misschien ook door zelf ingebrachte onderwerpen en maatregelen een visie hoe de werkdruk in je organisatie verminderd kan worden. Dus in plaats van vragen stellen een voorstel voorleggen aan de bestuurder.

Soms kan het een langdurige kwestie zijn om het probleem duidelijk te hebben. Ook omdat geen enkele organisatie hetzelfde is, maar er zijn echt wel genoeg mogelijkheden om de werkdruk als ondernemingsraad op te pakken. Wordt er werkstress ervaren in je organisatie? Dan is er licht aan het eind van de tunnel, want met bovenstaande tips kom je al een heel eind.

Als je meer wilt weten over hoe werkdruk in jouw organisatie verder verminderd kan worden, dan praat ik hier graag verder met ver zodat wij een op maat gemaakte plan van aanpak kunnen opstellen. Werkdruk aanpakken is daarnaast een uitermate geschikt onderwerp voor een OR training. Benieuwd hoe dit er uit zou kunnen zien? Klik dan hier.