Dit artikel is geschreven door onze oud-collega Caroline Geelen die kortgeleden zelf met pensioen is gegaan.
Onder andere door het verhogen van de AOW-leeftijd is de gemiddelde leeftijd van de nieuwe pensioen-ganger fors verhoogd.
Mensen blijven langer doorwerken, o.a. vanuit financiële overwegingen. En daarmee word jij, als werkgever, dus uitgedaagd om jouw medewerkers tot op latere leeftijd vitaal te houden.
Karen Pak onderzocht welke HRM-maatregelen kunnen helpen om ouderen gezond en productief te houden op de werkvloer. Na het lezen van haar artikelen, ben ik wat meer in de details van het onderzoek gedoken. Haar aanbevelingen zijn een bevestiging van hoe wij bij Odyssee denken over de ouder wordende werknemers.
1. Vrije dagen, extra aandacht en ander maatregelen motiveren oudere werknemers niet.
Veelgebruikte maatregelen om ouderen productief en gemotiveerd te houden op de werkvloer blijken nutteloos. Werkgevers bieden hun personeel op leeftijd van alles aan:
Maar productiever of extra gemotiveerd worden medewerkers daar niet van. Soms werkt het zelfs averechts, vooral bij medewerkers met mentale taakeisen en uitdagend werk.
2. Uitdaging en ontwikkeling stimuleert langer doorwerken.
Uit het onderzoek blijkt dat werknemers langer doorwerken als ze over voldoende hulpbronnen beschikken. Vooral goede werkrelaties, zoals steun van leidinggevende en collega's, en autonomie hebben een positief effect. Daarnaast helpt het om uitdagende taken te hebben en weinig fysieke en emotionele taken (zoals werkdruk en omgaan met moeilijke situaties).
Vanuit HR lijkt het aanbieden van activiteiten om jezelf verder te ontwikkelen het beste middel om het willen, kunnen en mogen doorwerken te stimuleren, zeker wanneer de leidinggevende die activiteiten steunt. Dit geldt voor alle leeftijden.
3. Grote levensgebeurtenissen hebben meer effect dan vooraf gedacht.
Daarnaast blijken grote levensgebeurtenissen veel effect te hebben op het langer kunnen, willen en mogen doorwerken. Activiteiten die werknemers ontzien lijken wel te helpen bij het herstellen van grote ontregelende levensgebeurtenissen in de privésfeer terwijl ontwikkel- en benut activiteiten gewaardeerd worden na grote gebeurtenissen op het werk (zoals een reorganisatie).
Ongeacht het type levensgebeurtenis is het van belang dat werknemers de steun van de leidinggevende en collega's ervaren.
4. Maatwerk werkt het beste!
Wat niet helpt is om faciliteiten zomaar aan iedereen boven een bepaalde leeftijd aan te bieden. Er zijn veel individuele verschillen en dus zou de werkgever er goed aan doen om per werknemer te bekijken wat er past. Vaak weten werknemers zelf goed waar ze behoefte aan hebben of komen ze daar goed achter met wat ondersteuning.
Met die laatste aanbeveling ben ik natuurlijk erg blij. Want dat is precies wat wij beogen met de TOPFIT bijeenkomsten: de medewerker uitnodigen om na te denken over wat voor hem of haar het beste past om langer te kunnen, willen en mogen doorwerken om vervolgens hierover het gesprek aan te gaan met de leidinggevende. En onze ervaring laat zien dat ook medewerkers dan niet direct verlangen naar meer vrije dagen of 'het rustiger aandoen'.
Hun senioriteit, met uitdagende taken, willen ze maar wat graag behouden. Er komen ook wensen naar voren: misschien kan het tempo iets lager of de samenwerking met (jongere) collega's wat beter. En ze komen er achter dat ze zelf ook iets kunnen veranderen. In de communicatie met collega's of leidinggevende, of in het 'hakken in het zand' gedrag als verdedigingsmechanisme.
Goed om te lezen dat nieuw wetenschappelijk onderzoek onze praktische ervaringen ondersteunt!
