Veranderen van de traditionele OR-rol is écht noodzakelijk

Mensen en organisaties veranderen. Hierin past de ‘traditioneel’ vormgegeven MZ niet meer! Voor de OR is het de uitdaging om flexibel vanuit verschillende rollen een toegevoegde waarde te leveren zodat medewerkers beter gehoord en betrokken worden in besluitvorming. Oftewel, hoe gaat de OR mee in al deze veranderingen?

De aanleiding om op zoek te gaan naar een andere rol liggen naast organisatie specifieke factoren vaak ook in de volgende: de sturing in organisatie verandert snel van in allerlei vormen van zelfsturing of zelforganisatie. Daarnaast gaan besluitvormingsprocessen sneller en zijn ze vaak meer procesmatig ingericht. Tenslotte verandert de rol van de individuele medewerker. Deze wordt mondiger, moet flexibel zijn, zit in meerdere netwerken etc.… Allemaal factoren om rekening mee te houden. 

De tijd dat een OR per definitie tegen elk voorstel was, op de barricade klom en zijn handelen vooral liet bepalen door artikelen uit de wet is definitief voorbij. De wet op de ondernemingsraden wordt steeds actueler. Dat is goed nieuws. De wet hanteren als een ‘vangnet’, als je er niet uitkomt met elkaar, is naar mijn mening nog beter. Immers het gaat steeds om één doel, toekomst bestendighouden van de organisatie waar je met plezier mag en kan werken.

Ik onderscheid in de basis 4 rollen die een OR zich kan aanmeten in de veranderende situatie:

1. de OR als deskundige, waarbij de OR op basis van eigen analyse, waarin medewerkers zijn betrokken, zelf inhoudelijk reageert bijvoorbeeld in de vorm een initiatief; 
2. de OR als regisseur, waarbij de OR medewerkers betrekt om tot een inhoudelijk standpunt te komen; 
3. de OR als facilitator, in deze rol organiseert en faciliteert de OR de inbreng van medewerkers en legt daar ook het mandaat om tot een inhoudelijk standpunt te komen; 
4. de OR als proces adviseur, de OR adviseert de organisatie hoe medewerkersparticipatie optimaal in specifieke dossiers kan plaats vinden.

1. Blijf in gesprek met je collega’s. Vraag niet alleen om hun mening maar laat ook weten wat de uitkomst is van het overleg met bestuurder. Ook al is het daar niet helemaal gelukt is wat je voor ogen had. 
2. Check verwachtingen en stem deze af. Wat mag men wel en niet verwachten van de OR in een bepaalde rol.  Zelf binnen de OR kunnen verwachtingen ver uiteenlopen, laat staan bij de achterban. 
3. Een andere rol leidt tot anders doen, dat is soms onwennig. Fouten maken mag als je er maar van leert.

Als OR vasthouden aan je traditionele rol betekent dat je jezelf buitenspel zet. Immers, veranderingen zijn niet meer terug te draaien. Om aansluiting te houden bij ontwikkelingen moet je als OR veel beter luisteren naar je collega’s en ze faciliteren en adviseren in de te nemen besluiten.

Waag hier eens een goede discussie aan in de komende OR training!